Нај­че­сто ку­јун­џис­тво­то ми­ну­ва­ло во нас­ледс­тво, се пре­не­су­ва­ло од по­ко­ле­ние на по­ко­ле­ние. Та­ка, на при­мер, Ванѓел Деребан е ше­сто ко­ле­но на стру­шка­та ку­јун­џи­ска фа­ми­ли­ја Де­ре­ба­нов­ци (Ѓо­ре, Ми­тре, Иг­но, Пе­труш, Але­ксан­дар и Ван­гел, па не­го­ви­те бра­ќа Лам­бе и Ни­ко­ла. И дру­га­та гран­ка на Де­ре­ба­нов­ци ги да­ла ку­јун­џи­и­те: Ми­ле, Јо­не, Ду­ке и Сла­ве). Та­ка е и кај дру­ги­те ку­јун­џи­ски цен­три.

Нај­го­лем про­цут ку­јун­џис­тво­то во Ма­ке­до­ни­ја има во сред­ни­от век, до­стиг­ну­вај­ќи кул­ми­на­ци­ја во XVIII  и во пр­ва­та по­ло­ви­на на XIX век.  Нај­го­ле­ми ку­јун­џи­ски цен­три би­ле: Стру­га, Охрид, Би­то­ла, Со­лун, Ко­стур, Во­ден, Се­рез, Дра­ма, Ка­ва­ла, Скоп­је, При­леп, Кру­ше­во и др. Нај­поз­на­ти­те ку­јун­џии авторс­тво­то на сво­и­те про­из­во­ди го за­шти­ту­ва­ле со жиг. Ку­јун­џи­и­те  би­ле ор­га­ни­зи­ра­ни во свој ес­наф. Ви­со­ко би­ле  це­не­ти ма­ке­дон­ски­те ку­јун­џи­ски изра­бо­тки, ка­ко во  Ма­ке­до­ни­ја, та­ка и по­ши­ро­ко.

Ку­јун­џи­и­те во ми­на­то­то изра­бо­ту­ва­ле и са­до­ви и укра­си за до­ма­ќинс­тво­то ка­ко и при­бор за то­а­лет­ни упо­тре­би, ме­ѓу кои се: ла­жи­ци, ви­лу­шки, но­же­ви, чинии/пја­та/пајн­ци раз­ни кош­нич­ки (за леб, за ла­жи­чи­ња и за дру­ги по­тре­би), та­ба­ки (пос­лу­жав­ни­ци), раз­ни тац­ни, ча­ши, др­жа­чи за ча­ши и фил­џа­ни, сер­ви­си за де­серт, за ка­фе и за чај, па­ур­чи­ња, ибри­ци, бон­бо­ни­е­ри, свеќ­ни­ци, де­ко­ра­тив­ни са­до­ви за за­чин, но­са­чи на при­бор за за­чи­ни, ваз­ни, при­бор за по­тре­ба на то­а­ле­та­та (то­а­лет­на ма­сич­ка со ог­ле­да­ло, ог­ле­да­ло, ле­ѓен, ку­ти­ја за на­кит, ку­тии за раз­ни ми­ри­си, ку­ти­ја за пу­дра, бо­цич­ки за  пар­фе­ми, тац­ни за на­ра­кви­ци, ѕвон­чи­ња, раз­ни че­тки,  чеш­ли, но­жи­ци, не­се­сер, од­нос­но ма­ла ку­ти­ја за чу­ва­ње на при­бор за бри­че­ње и дру­ги) итн. Нив­ни  изра­бо­тки се раз­ни ку­тии за чу­ва­ње на вред­но­сти, ма­стил­ни­ци, пер­о­др­шки, та­ба­ке­ри, ку­тии за ту­тун и др.

Ка­ко и кај на­ки­тот, од еко­ном­ски при­чи­ни, се по­ја­ву­ва и ими­та­ци­ја на ку­јун­џи­ски изра­бо­тки за до­ма­ќинс­тво­то. Ту­ка, пред се, спа­ѓа­ат по­сре­бре­ни пред­ме­ти ими­та­ци­ја или  пред­ме­ти изра­бо­те­ни од ле­гу­ри што се по­ус­пеш­на ими­та­ци­ја на сре­бро, ка­ко ки­но–сре­бро или ал­пак и фа­кфон.